Kerstspecial! Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we met de kerst een feestdagen in 2025? Voor alle liefhebbers van kerstmarkten, kerstdelicatessen, kerstfilms en candlelight concerten heb ik hier wat hoogtepunten op een rijtje gezet. Fijne feestdagen en alvast een gelukkig nieuwjaar! Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Tien jaar Shortlist Amsterdam, alle adressen. Zussen Famke en Floor van Praag vieren het jubileum van hun kookboekenreeks over leuke restaurants met een gloednieuwe editie vol simpele succesrecepten. Om het geheel compleet te maken, verzamelden we alle Shortlist-adressen van de afgelopen tien jaar en deelden ze in per buurt, een culinaire gids door het Amsterdam van nu. Tekst: Broersma, beeld: Petrovsky & Ramone, selectie restaurants: Shortlist
De Weteringbuurt is een kleine, karaktervolle buurt in het centrum van Amsterdam. Ze ligt tussen het Leidseplein, het Rijksmuseum en de Prinsengracht en voelt als een rustige enclave midden in de drukte. Door de ligging vlak bij musea, theaters en het Vondelpark wonen er veel bewoners die houden van de stedelijke levendigheid maar toch een rustige woonomgeving zoeken. Bekijk de buurtgids en ons laatste aanbod
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in december 2025? Amsterdam bruist – ook deze herfst. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in november 2025? Amsterdam bruist – ook deze herfst. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Buurtgids: Prinseneiland is een stille enclave in het hart van Amsterdam, omringd door water en historie. De oude pakhuizen, ooit gevuld met handelswaar, vormen nu het decor voor ruimtelijke lofts en ateliers. Baksteen, balken en trapgevels herinneren aan de scheepswerven van de Gouden Eeuw. Op loopafstand wachten culinaire adressen als Tannay, BAK en Calisto, terwijl ’t Papeneiland, JWO Lekkernijen en de Lindengrachtmarkt de buurt haar smaak en ziel geven. Lees hier onze tips
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in oktober 2025? Amsterdam bruist – ook deze herfst. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Amsterdam-Noord is lang een blinde vlek geweest op de stedelijke kaart. Voor velen was het ‘de overkant’ — een stuk stad dat je passeerde op weg naar iets anders. Maar wie nu de pont neemt vanaf het Centraal Station, stapt niet langer uit in de rafelrand van de stad. Integendeel: je arriveert in een dynamisch gebied dat Amsterdam opnieuw uitvindt.
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in september 2025? Amsterdam bruist – ook deze zomer. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Neighbourhood Guide: The Oosterparkbuurt is lively and culturally diverse. Around the park you will find cafés and restaurants that make the area a favourite among both residents and visitors. The neighbourhood developed in the late 19th century around the park of the same name, designed by Leonard Springer. Opened in 1891, the park still forms the green heart of the district. Walking paths, ponds and monuments lend it an almost stately character, while local residents jog, picnic and meet here on a daily basis. Read our tips here.
Ontmoet de ondernemer, in deze serie Maud Moody. Al veertig jaar is Toscanini een begrip in Amsterdam. Niet alleen vanwege de smaakvolle, huiselijke Italiaanse keuken, maar ook vanwege de mensen achter de zaak. Maud Moody, een van de oprichters, vertelt hoe het allemaal begon – en hoe een vakantie in Rome leidde tot een van de meest geliefde restaurants van de stad. Lees het hele verhaal
Buurtgids: De Oosterparkbuurt is levendig en cultureel divers. Rond het park vind je cafés en restaurants die de buurt tot een geliefde plek maken voor bewoners én bezoekers. Het Oosterparkbuurt groeide eind 19e eeuw uit rondom het gelijknamige park, ontworpen door Leonard Springer. Het park werd in 1891 geopend en vormt nog altijd het groene hart van de wijk. Wandelpaden, vijvers en monumenten geven het een bijna statige allure, terwijl buurtbewoners er dagelijks joggen, picknicken en elkaar ontmoeten. Lees hier onze tips
Buurtgids (rondom) De Plantagebuurt: De Plantagebuurt ontstond in de 17e eeuw als uitbreidingswijk buiten de drukke binnenstad. Anders dan de grachtenring werd dit gebied niet volgebouwd met grachtenpanden, maar aangelegd als een groen stadsdeel, met tuinen, lanen en buitenverblijven. Vandaar ook de naam ‘Plantage’ – verwijzend naar aanplanting en ruimte. Vandaag is de Plantagebuurt een bijzonder rustige enclave in het centrum, waar cultuur en natuur op een vanzelfsprekende manier samenvloeien. Bekijk hier onze selectie
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in augustus 2025? Amsterdam bruist – ook deze zomer. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in juli 2025? Amsterdam bruist – ook deze zomer. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Buurtgids (rondom) het Willemspark: Wie door het Willemspark wandelt, merkt meteen: hier is ruimte, hier is rust. Maar de charme van deze buurt zit niet alleen in de statige lanen en het Vondelpark om de hoek. Het is juist die combinatie met alles wat Amsterdam-Zuid te bieden heeft die het wonen hier zo aantrekkelijk maakt. Vanaf het Emmaplein waaieren de straten uit richting Museumplein, Concertgebouw, Cornelis Schuytstraat en de chique buurtjes van Oud-Zuid. Aan de westkant begint de overgang naar het Schinkelkwartier, het Hoofddorpplein en de Schinkelbuurt — levendig, met goede horeca en fijne speciaalzaken. En richting het zuiden sluit het Willemspark bijna naadloos aan op het Olympisch Kwartier en de Stadionbuurt: brede straten, veel licht, fijne terrassen en verborgen favorieten. Bekijk hier onze selectie
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in juni 2025? Amsterdam bruist – ook dit voorjaar. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Bij Broersma geloven we dat bijzondere ruimtes om te wonen én te werken beginnen met inspiratie. Niet alleen in architectuur of interieur, maar juist ook in kunst. Kunst scherpt onze blik, verrijkt onze omgeving en verbindt mensen met ideeën en met elkaar. Daarom ondersteunen wij via Broersma Arthouse kunstinitiatieven die Amsterdam kleur, verdieping en verbeeldingskracht geven. Lees hier wat we in Juni 2025 ondersteunen
Vinden, Verzamelen, Wonen. Een selectie van bijzondere interieuradressen in Amsterdam. Van ambachtelijke ateliers tot minimalistische designwinkels, en van vintage klassiekers tot unieke objecten die je nergens anders tegenkomt. In elke wijk ontdek je plekken waar interieur samenkomt met architectuur, materiaal en sfeer. Deze gids brengt de beste adressen bijeen.
Tussen stad en stilte: waar smaak en rust samenkomen. Voor wie de stad soms even wil laten voor wat-ie is, maar het goede leven niet wil opgeven, hebben we goed nieuws. Rondom Amsterdam ligt een netwerk van plekken die stilte, smaak en karakter combineren. Je fietst of rijdt er zó naartoe – en ineens ben je ergens waar het gras écht groener is, de kazen rijper, en de wijn verrassend lokaal. Een selectie van onze favoriete restaurants, boerderijen en delicatessenzaakjes – tussen stad en stilte. Bekijk onze tips
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in mei 2025? Amsterdam bruist – ook dit voorjaar. Van inspirerende tentoonstellingen tot nieuwe theaterstukken en filmvertoningen: de stad staat opnieuw vol culturele hoogtepunten. Stap het museum in, duik de zaal in of ontdek een bijzonder evenement. Zin om iets nieuws te beleven? Bekijk hier onze nieuwste culturele tips!
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in april 2025? Ook in het nieuwe jaar kunnen we ook weer de musea in, de theaters in, de bioscoop bezoeken en genieten van alle culturele activiteiten die Amsterdam te bieden heeft. Het aanbod in de stad is weer divers en interessant! Lees hier onze laatste culturele tips
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in maart 2025? Ook in het nieuwe jaar kunnen we ook weer de musea in, de theaters in, de bioscoop bezoeken en genieten van alle culturele activiteiten die Amsterdam te bieden heeft. Het aanbod in de stad is weer divers en interessant! Lees hier onze laatste culturele tips
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in februari 2025? Ook in het nieuwe jaar kunnen we ook weer de musea in, de theaters in, de bioscoop bezoeken en genieten van alle culturele activiteiten die Amsterdam te bieden heeft. Het aanbod in de stad is weer divers en interessant! Lees hier onze laatste culturele tips
Het Museumkwartier in Amsterdam is een van de meest iconische wijken van de stad. Gelegen in het zuidelijke deel van de binnenstad, biedt deze buurt een unieke mix van rijke historie, indrukwekkende architectuur, wereldberoemde kunst en cultuur, en groene oases zoals het Vondelpark. Het is dé plek waar de grandeur van het verleden samenkomt met de levendigheid van het heden. Bekijk de buurtgids en ons laatste aanbod
Amsterdam, een stad doordrenkt van historie en creativiteit, is een ware schatkamer voor kunstliefhebbers. Te midden van de charmante grachten en pittoreske straatjes ligt een indrukwekkend aanbod aan galeries die zowel gevestigde namen als opkomend talent een podium bieden. Voor bewoners en bezoekers biedt dit culturele landschap niet alleen inspiratie, maar ook een unieke verbinding tussen kunst en stedelijk leven. Lees hier over enkele bijzondere galeries en bekijk het hele aanbod van de stad in de gids
Er is altijd iets leuks te doen in Amsterdam, maar wat doen we in Januari 2025? ook in het nieuwe jaar kunnen we ook weer de musea in, de theaters in, de bioscoop bezoeken en genieten van alle culturele activiteiten die Amsterdam te bieden heeft. Het aanbod in de stad is weer divers en interessant! Lees hier onze laatste culturele tips
Amsterdam is een stad die zich met recht een paradijs voor museumliefhebbers mag noemen. Van het wereldberoemde Rijksmuseum tot het intieme Van Gogh Museum, hier komen kunst en geschiedenis samen op een manier die je nergens anders vindt. De musea van Amsterdam onderscheiden zich door hun unieke mix van meesterwerken van de Gouden Eeuw en moderne innovatie. Waar anders kun je een Rembrandt bewonderen en daarna interactieve ervaringen beleven, zoals in het Moco Museum of het NXT Museum, dat volledig gericht is op digitale kunst? Daarnaast maken de kleinschalige en gespecialiseerde musea, zoals het Tassenmuseum of het Verzetsmuseum, de stad een ware schatkamer van verhalen en cultuur. De ligging van veel musea in historische grachtenpanden of iconische gebouwen, zoals het moderne Eye Filmmuseum, voegt een extra dimensie toe aan de ervaring. Deze unieke combinatie van traditie, diversiteit en innovatie maakt de musea van Amsterdam tot een cultuurbeleving die met geen enkele andere stad te vergelijken is. Bekijk hier het aanbod van de meest unieke musea van Amsterdam
De 37ste editie van PAN Amsterdam, eclectische beurs voor kunst, antiek en design, vindt plaats van zondag 24 november tot en met zondag 1 december 2024. Zo'n 125 gevestigde kunsthandelaren, antiquairs en galeriehouders tonen een veelzijdig, hoogwaardig kunstaanbod dat ruim 5.000 jaar kunstgeschiedenis omvat en jaarlijks door meer dan 40.000 kunstkopers en -liefhebbers wordt bezocht. Een team van 80 onafhankelijke keurmeesters tekent voor de authenticiteit en kwaliteit van het aanbod. De 37e editie vindt plaats in RAI Amsterdam. Lees hier meer
De Affordable Art Fair werd in 1999 opgericht door Will Ramsay, met de bedoeling het kopen van kunst voor iedereen toegankelijk te maken. Inmiddels is dit verdienstelijke initiatief tot één van de grootste kunstbeurzen ter wereld uitgegroeid. Voor het lopende kalenderjaar alleen al staan wereldwijd 13 beurzen gepland. De formule is simpel. Onder het motto 'ontdek het plezier van kunst verzamelen' biedt Affordable Art Fair een ontspannen en inspirerende omgeving die iedereen de kans biedt hedendaagse kunst te verkennen, informatie te krijgen en te kopen. Lees hier meer
Buurtgids; de Vondelparkbuurt West. 'Wat deze locatie zo bijzonder maakt, is dat je eigenlijk het beste van drie stadsdelen krijgt: Oud-West, Oud-Zuid en Zuid' Je profiteert van het gemak en de charme van elke buurt. Voor mijn dagelijkse boodschappen ga ik altijd met plezier naar slagerij Van der Laan aan de Zeilstraat – de kwaliteit is daar top! Voor verse vis is de IJmuider Vishandel aan de Amstelveenseweg mijn vaste adres. En als het om wijn gaat, dan is Chabrol aan de Overtoom absoluut de place to be voor de beste wijnen. Voor een avond eten buiten de deur is Ron Gastrobar aan de Sophialaan een absolute favoriet, net als Bonnie aan de Amstelveenseweg, waar de sfeer altijd gezellig is! En voor liefhebbers van Aziatische of Indische gerechten zijn er volop geweldige restaurants op loopafstand, zoals Restaurant Blauw. Voor een snelle en heerlijke afhaalmaaltijd moet je bij Kokita zijn. Lees het verhaal van deze bewoners en bekijk de overige hotspots in deze buurt
Unseen, de internationale toonaangevende kunstbeurs voor hedendaagse fotografie, beleeft haar elfde editie. In Westergas, het iconische Amsterdamse kunst- en cultuurdorp, exposeren 78 galeries.Amsterdam heeft tijdens Unseen op het gebied van fotografie een prachtig stel tentoonstellingen te bieden. Musea en instellingen als Foam, Huis Marseille en De Brakke Grond, bekend om hun focus op de avant garde, hebben hun programmering aangepast. In hun uitzonderlijke aanbod weerspiegelt zich de sterke fotografische traditie van de stad. Lees hier meer
Buurtgids: rondom de Apollobuurt. 'De Apollobuurt buurt wordt gekenmerkt door een ruime en luxueuze opzet. De straten zijn genoemd naar begrippen uit het Oude Griekenland en naar kunstschilders en componisten. Met het aangrenzend Museumkwartier, de Willemsparkbuurt en de Stadionbuurt is er een breed aanbod van cultuur, kunst en uitstekende winkels en restaurants.' Bekijk hier het aanbod
Brood is niet meer weg te denken uit het Nederlandse huishouden. Een boterham met kaas, pindakaas of hagelslag is bijna symbolisch voor onze cultuur. Zo zien 74 procent van de Nederlanders brood zelfs als cultureel erfgoed. Niet gek dus dat je soms je eigen gesmeerde boterhammen zat bent. Daarom hebben wij een selectie van lekkere en betaalbare broodjes in Amsterdam voor je uitgekozen. Lees hier onze tips!
Koffie is van nature bitter. Er zijn in de loop van de eeuwen verschillende methoden bedacht om de bittere smaak te onderdrukken en de overige aroma's naar de voorgrond te krijgen en de hoeveelheid cafeïne te reguleren. Een basisregel is dat de cafeïne en de bittere smaak net iets langzamer in het water worden opgenomen dan de andere aroma's. Er zijn veel factoren die de smaak bepalen. De koffieboon, de manier van branden, het soort water, de temperatuur, de zetmethoden. Bij deze zaken weten ze er alles van
Al eeuwen geleden kwamen Italianen naar Nederland. Ze maakten ijs, legden het Italiaanse graniet terrazzo, waren schoorsteenveger of werkten in de mijnen in Limburg. Deze Italiaanse arbeidsmigranten hebben na de tweede wereldoorlog meegeholpen aan de wederopbouw van Nederland en hebben tevens een grote invloed gehad op onze eetcultuur. Lees hier over de beste adressen in Amsterdam om Italiaanse boodschappen te doen en Italiaans te eten en te drinken.
De Andreas Schelfhoutstraat ligt op slechts een steenworp afstand van het eclectische Amsterdam West waar je kunt genieten van trendy koffiebars, cafés en restaurants in de Baarsjes.
Aan het einde van de straat ligt het kanaal, de Schinkel. Aan de overkant van het water ligt de Amstelveenseweg. Hier vind je naast bruine cafés en trendy restaurants ook goede lokale winkels. Bekijk de buurtgids
Buurtgids: De Pijp. Een selectie van fijne plekken rondom het Sarphatipark. Amsterdamsche Courant (1892): "Waaraan de Pijp haar naam dankt, kan men eigenlijk het beste zien 's morgens tussen acht en negen uur. Wanneer men zich dan posteert dan ziet men welk een stroom van mensen zich door de straten naar de oude stad spoedt; dan zijn het feitelijk lange brede pijpen."
De Jordaan, een selectie van fijne plekken rondom de Westerstraat. Langs de grachten en in de smalle straten van de Jordaan zitten zelfstandige winkeltjes, gezellige kroegen en hippe eettenten. In de Jordaan zijn diverse markten zoals de zaterdagmarkt op de Lindengracht, de maandagochtend en zaterdagmarkt op de Noordermarkt en de maandagochtend (lapjes)markt in de Westerstraat. Bekijk de buurtgids
In de smalle straten van Amsterdam vind je de bruine cafés, traditionele kroegen waar de tijd lijkt stil te staan. Deze plekken danken hun naam aan de warme, bruine tinten van de houten interieurs, gevormd door jarenlange rook en het flakkerende licht van kaarsen. Hier komen locals en toeristen samen om te genieten van een glas bier, een jenevertje of een eenvoudig hapje, zoals een kaasplankje of bitterballen. De charme van deze cafés ligt in hun tijdloosheid: vaste gasten kennen de barman al jaren, en verhalen van vroeger worden nog altijd gedeeld. Iconen zoals Café Chris en Café Hoppe ademen geschiedenis en bieden een intieme sfeer die generaties verbindt. Een bezoek aan een bruine kroeg is niet zomaar een drankje doen, het is een stap in de rijke traditie van Amsterdam. Bekijk onze selectie van gezellige bruine café's in Amsterdam
© Morad Bouchakour (199). Op weg naar sollicitatiegesprek.
Aernoud Bourdrez.
Wanneer je het kantoor van Aernoud Bourdrez binnenstapt, lijkt niets te wijzen op een juridische praktijk. Het voelt eerder als de werkruimte van een kunstenaar: wanden vol fotografie, een lichtbox met de beruchte Jackass-röntgenfoto, stillevens en objecten die elk een verhaal suggereren. Dat is geen toeval. Bourdrez belandde nooit op de Rietveld Academie, waar hij als jonge man werd afgewezen, maar de kunstwereld werd uiteindelijk wél zijn vaste terrein. Niet via het maken van kunst, maar via het recht dat hem precies in dat domein bracht.
© Jacqueline Hassink (Fitting Rooms, Givenchy, 2011).
© Rafaël Rozendaal (Into Time 15 06 01, 2015).
Een tentoonstelling die zijn ontwikkeling zichtbaar maakte.
Wie Bourdrez’ verzameling wil begrijpen, moet beginnen bij de tentoonstelling die hij samenstelde in Huize Frankendael. Hij besloot die expositie niet in te richten als advocaat (te cliché), maar als manier was om zijn eigen evolutie als verzamelaar te laten zien. Acht kamers, acht fasen. Niet van kunstgeschiedenis, maar van persoonlijke ontwikkeling.
De eerste kamer bevatte werk dat hem in zijn beginjaren aansprak: beelden die snel leesbaar zijn. Fotografie die draait om kleur, schoonheid, directheid. Het soort werk dat iets in je triggert zonder dat je nog weet waarom. Bourdrez noemt dit zijn instinctieve startpunt: het kopen van wat je meteen begrijpt. Daarop volgden beelden die vooral associaties oproepen (De associatieve fase). Werken die je de wereld in trekken omdat ze refereren aan schoonheid, verlangen, elegantie of spanning: close-ups van gezichten, vrouwelijk lichaam, dieren, details die bijna filmisch zijn. Niet omdat ze oppervlakkig zijn, maar omdat ze je blik onmiddellijk vastpakken.
© Eddo Hartmann (Black Pylon, Semipalatinsk Test Site, Kazakhstan, 2022).
© Paul Huf (Bonny na de shoot, 1964).
In de volgende ruimte verschoof zijn aandacht naar fotografen die een precieze beeldtaal ontwikkelen: kunstenaars die evenzeer autonoom werken als in opdracht, en bij wie vorm, compositie en idee samenvallen. Hier werd duidelijk hoe belangrijk het beeld als object wordt wanneer het door een consistente visuele logica wordt gedragen. Daarna kwamen de werken waarin het verhaal achter het beeld leidend werd. Fotografie die niet alleen registreert, maar volgt, documenteert of getuigt. Portretten die over meerdere jaren zijn gemaakt, of series waarin iemands leven zichtbaar verandert. Hier werd voor Bourdrez het narratief belangrijker dan het uiterlijk. Het moment waarop hij kunst begon te verzamelen met zijn hoofd in plaats van alleen met zijn oog.
Vervolgens volgde er een kamer rond appropriation-art. In deze kamer draaide het om kunstenaars die bestaande beelden opnieuw inzetten, vervormen of hergebruiken in een nieuwe context. Voor Bourdrez betekende dit een omslag: het moment waarop hij kunst begon te zien als een manier om systemen te bevragen. Wat is origineel? Wie bezit een beeld? Wat betekent auteurschap? Hier begon zijn juridische wereld zich voor het eerst met zijn kunstwereld te verbinden.
De laatste ruimte bracht alles samen: werken waarin hij zelf deel van het proces werd. Juridische brieven, onderhandelingen, afspraken, misverstanden en constructies maakten ineens onderdeel uit van het kunstwerk. Niet omdat hij het zo bedacht had, maar omdat sommige werken alleen ontstaan doordat iemand het systeem uitdaagt.
© Dana Lixenberg (Valentino, 1999).
© Paul Kooiker (Hunting and Fishing, 1999).
© Paul Blanca (Zelfportret met rat, 1993).
Zijn criteria: de kunstenaar boven het werk.
Vanuit die overtuiging ontwikkelde Bourdrez acht criteria voor het aankopen van kunst. Slechts drie gaan over het beeld; vijf over de maker. Het begint bij de vraag of een werk hem wezenlijk raakt, maar al snel verschuift zijn aandacht naar de kunstenaar: is er een krachtig verhaal achter het werk? Hoe schaars is het oeuvre en hoe transparant gaat de kunstenaar daarmee om? Is hij of zij intelligent, in staat tot zelfreflectie, en in staat zichzelf opnieuw uit te vinden? Daar komt een ander criterium bij dat voor Bourdrez steeds belangrijker werd: stamina. Kunstenaars die blijven zoeken, onderzoeken en volhouden — ook wanneer het moeilijk wordt — krijgen zijn aandacht eerder dan kunstenaars die het comfort opzoeken. En tot slot kijkt hij naar de positie van een kunstenaar in het veld: met wie werkt iemand samen, hoe ontwikkelt het oeuvre zich, en welke stappen worden gezet om het werk verder te brengen? Zijn collectie is daardoor geen verzameling objecten, maar een verzameling manieren van kijken.
© Bewerking zelfportret Nan Golding.
© RAAAF (Deltawerk //, 2019).
© Koen Hauser (SculpturalNude, 2012).
© Piet Parra (This Seat is Taken, 2024).
© Jacqueline Hassink (Table of Power, Board Room BMW, 1995).
© Gert-Jan Kocken (Disaster Areas, 2004).
De kunstenaars die hem gevormd hebben.
Bourdrez spreekt met grote precisie over kunstenaars die hem geholpen hebben zijn blik te scherpen. Paul Kooiker is er één: een kunstenaar die mij iedere keer verrast in de stappen die hij maakt. Inspirerend onnavolgbaar ” Scheltens & Abbenes verenigen een Japans aandoende precisie met een aantrekkelijke maar ingetogen beeldtaal; fotografie die perfectionisme niet gebruikt als resultaat, maar als onderwerp. Lixenberg bewondert hij om haar volharding en menselijke benadering. Rafaël Rozendaal is voor hem een kunstenaar die zich zo autonoom ontwikkelt dat hij zelf telkens opnieuw moet leren kijken.
Het is kunst die hem niet alleen esthetisch aanspreekt, maar die zijn manier van denken beïnvloedt. De kunstenaars zijn spiegels waardoor hij zijn eigen beroep en positie die hij daarmee inneemt, scherper ziet.
Het recht als creatieve discipline.
In zijn praktijk onderzoekt Bourdrez in het conflict naar mogelijkheden tot verbinding, wat beter aansluit bij de taal in de kunstwereld dan de polarisatie die advocaten geneigd zijn te voeden. De resultaten waar hij het meest trots op is, waren niet de zaken waarin hij sterker stond of beter procedeerde, maar waarin een oplossing werd gevonden waar nog niemand aan had gedacht. Zijn voorbeeld is de zaak met zijn benedenburen over geluidsoverlast, waarin een geluidsmeting precies op de wettelijke grens uitkwam. In plaats van te procederen, wees hij beide rechtsbijstandsverzekeraars op de kosten van een verloren jaar en kosten en stelde voor dat ze samen een nieuwe vloer zouden betalen. Geen winnaar, geen verliezer, wel een oplossing.
© Jackass (Butt x-ray, 2006).
© Joep van der Made (Boksposter voor lancering boek, 2009).
© Saskia Noor van Imhoff (Untitled, 2013).
‘I was struck by the episode where Ryan Dunn placed the dinky toy in his behind.'
De Jackass-zaak: een röntgenfoto als kunstwerk.
Van al zijn verhalen is de Jackass-zaak het meest bekend. Hij wilde de beroemde röntgenfoto uit de aflevering waarin Ryan Dunn een speelgoedautootje in zijn lichaam draagt, niet om het shockeffect, maar omdat het voor hem aan alle voorwaarden van kunst voldeed:: authentiek, disruptief, uniek, een eigen logica. De sommatiebrief die hij stuurde was juridisch, maar de toon verraadde bewondering. De onderhandelingen die volgden — eerst een Mercedes die bij de douane strandde, daarna een DAF die wél door de regels kwam — hadden de structuur van een performance. Jaren later, na de dood van Dunn, werd die DAF gevonden in diens container, volgens vrienden zijn favoriete auto. Een verhaal dat onmogelijk bedacht kan zijn, maar precies past binnen Bourdrez’ wereld: waar recht, toeval en kunst door elkaar lopen.
Contracten als performances.
Sommige kunstenaars maken werk dat vooral of volledig bestaat uit juridische handelingen. Tino Sehgal bijvoorbeeld, van wie het Stedelijk een werk kocht op basis van een mondeling contract dat nergens mocht worden vastgelegd. Bourdrez begeleidde die transactie en noemt het een van de zeldzame momenten waarop het recht letterlijk kunst werd. Een ander voorbeeld is Alberto de Michele, die in een contract liet vastleggen dat hij het tentoongestelde contract zal terugstelen. De tekst is het kunstwerk.
Kunst als mentale infrastructuur voor conflicten.
Terugkijkend ziet hij hoe kunstenaars hem hebben gevormd. Kunst leert hem anders te kijken naar systemen, anders naar mensen en anders naar conflicten. Het maakt zijn juridische praktijk niet alleen exact, maar ook empathisch, onderzoekend en soms speels.
Het is precies die combinatie die hem tot een uitzonderlijke figuur maakt binnen het recht. Een advocaat die zich door kunstenaars laat leiden, een verzamelaar die via juridische structuren kunst mede vormgeeft, en iemand die gelooft dat het recht altijd een stap terug moet doen om ruimte te laten voor verbeelding.
© Raquel van Haver (Portret Aernoud Bourdrez, 2025).
© Scheltens & Abbenes (Arper Tables II, 2015).
© Bea Correa (Fakewear, 2005).
© Koos Breukel (Zea van der Elsken, 2016).